ต้นทุนขาย วิธีคำนวณที่คุณต้องรู้เพื่อกำหนดราคาสินค้าและบริการ
การบริหารต้นทุนขายเป็นหัวใจสำคัญของธุรกิจที่ไม่ควรมองข้าม ไม่ว่าคุณจะเป็นเจ้าของร้านค้าออนไลน์หรือผู้ประกอบการ SME การเข้าใจและคำนวณต้นทุนขายอย่างถูกต้อง จะช่วยให้คุณตั้งราคาขายได้โดยไม่ขาดทุน พร้อมแข่งขันในตลาดธุรกิจ
Key Takeaways
- ต้นทุนขาย คือ ค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและจัดจำหน่ายสินค้า
- การคำนวณต้นทุนขายอย่างถูกต้องช่วยให้คุณตั้งราคาขายได้อย่างเหมาะสม
- การวิเคราะห์ต้นทุนขายช่วยให้คุณปรับปรุงกระบวนการผลิตและลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น เสริมความมั่นคงทางการเงิน
สารบัญบทความ
- ต้นทุนขายคืออะไร?
- ต้นทุนขายมีองค์ประกอบอย่างไรบ้าง?
- วิธีคำนวณต้นทุนขายแบบเบื้องต้น
- วิธีคำนวณราคาขายให้ได้กำไร ไม่ทุนจม
- การวิเคราะห์ต้นทุนขายมีประโยชน์อย่างไร?
- ไม่คิดต้นทุนขายได้ไหม?
- ต้นทุนขาย ส่วนสำคัญในการทำธุรกิจ
ต้นทุนขายคืออะไร?
ต้นทุนขาย หรือ Cost of Goods Sold (COGS) คือ ค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและจัดจำหน่ายสินค้า ซึ่งรวมถึง
- ต้นทุนวัตถุดิบ : วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตสินค้า
- ค่าแรงงาน : ค่าจ้างพนักงานที่เกี่ยวข้องกับการผลิต
- ค่าใช้จ่ายในการผลิต : ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการผลิต เช่น ค่าไฟฟ้า และค่าน้ำ
หากเริ่มต้นธุรกิจใหม่ สิ่งแรกที่ควรทำคือการคำนวณต้นทุนขายให้รอบคอบ เพราะการคำนวณต้นทุนขายอย่างถูกต้องช่วยให้คุณทราบต้นทุนที่แท้จริงของสินค้า และสามารถตั้งราคาขายได้อย่างเหมาะสม
ต้นทุนขายมีองค์ประกอบอย่างไรบ้าง?
เมื่อต้องนึกว่าต้นทุนขายมีอะไรบ้าง หลายคนอาจนึกถึงเพียงแค่ต้นทุนของวัตถุดิบ แต่ความจริงแล้วต้นทุนขายประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 3 ประเภท ที่ครอบคลุมตั้งแต่การผลิตไปจนถึงพร้อมจำหน่ายสินค้า ดังนี้
- ต้นทุนวัตถุดิบทางตรง (Direct Material)
วัตถุดิบที่ใช้โดยตรงในการผลิตสินค้าหรือบริการที่ธุรกิจนำเสนอ เช่น ผ้าสำหรับตัดเย็บเสื้อผ้า, แป้ง น้ำตาล และไข่ สำหรับร้านเบเกอรี่, เหล็ก อลูมิเนียม สำหรับโรงงานผลิตชิ้นส่วน ฯลฯ - ค่าแรงงานทางตรง (Direct Labor)
คือค่าจ้างแรงงานที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับกระบวนการผลิตสินค้า เช่น ช่างเย็บผ้า, พนักงานผสมสูตรอาหาร, ช่างเชื่อมในโรงงานผลิต ฯลฯ - ค่าใช้จ่ายในการผลิต (Overhead)
ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตสินค้า ซึ่งไม่สามารถระบุเฉพาะเจาะจงลงไปในสินค้าแต่ละชิ้นได้ เช่น ค่าไฟฟ้าในโรงงาน, ค่าเสื่อมราคาของเครื่องจักร, ค่าบำรุงรักษาอุปกรณ์ และค่าขนส่งวัตถุดิบเข้าโรงงาน
วิธีคำนวณต้นทุนขายแบบเบื้องต้น
การรู้เพียงว่าต้นทุนขายคืออะไรยังไม่เพียงพอหากคุณไม่สามารถคำนวณได้อย่างถูกต้อง เพราะหากคำนวณผิดจะกระทบทั้งราคาขาย กำไร และการวางแผนธุรกิจในภาพรวม ไม่ว่าจะเป็นการคิดสูตรต้นทุนขาย หรือการดู ROI และทำงบกำไรขาดทุน ทำให้ต้นทุนขายมีความเหมาะสมขึ้นนั่นเอง
คำนวณต้นทุนวัตถุดิบหลัก
ต้นทุนวัตถุดิบหลัก = (วัตถุดิบต้นงวด + วัตถุดิบซื้อเพิ่ม) - วัตถุดิบที่เหลือปลายงวด
ตัวอย่าง
- วัตถุดิบต้นงวด : 30,000 บาท
- ซื้อเพิ่ม : 70,000 บาท
- คงเหลือปลายงวด : 20,000 บาท
จะได้เป็นต้นทุนวัตถุดิบหลัก (30,000 + 70,000) - 20,000 = 80,000 บาท
คำนวณค่าแรงการผลิต
จำนวนคนในการผลิต x ระยะเวลาในการผลิต = ค่าแรงการผลิต
ตัวอย่าง
- พนักงาน 3 คน ค่าแรงคนละ 15,000 บาท/เดือน
- จำนวนเดือน : 1 เดือน
จะได้เป็นต้นทุนค่าแรง 15,000 x 3 = 45,000 บาท
คำนวณค่าใช้จ่ายในการผลิต, ต้นทุนแฝง
ค่าใช้จ่ายในการผลิตคือค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการผลิต แต่ไม่ใช่วัตถุดิบหรือค่าแรงโดยตรง เช่น ค่าไฟ ค่าซ่อมแซม ค่าบำรุงรักษาเครื่องจักร
ตัวอย่าง
- ค่าไฟ : 5,000 บาท
- ค่าเสื่อมราคาเครื่องจักร : 3,000 บาท
- ค่าบำรุงรักษา : 2,000 บาท
จะได้เป็นต้นทุนแฝงจำนวน 5,000 + 3,000 + 2,000 = 10,000 บาท
วิธีคำนวณราคาขายให้ได้กำไร ทุนไม่จม
เมื่อคุณรู้แล้วว่าต้นทุนขายคืออะไรและคำนวณได้ถูกต้อง สิ่งถัดไปที่สำคัญไม่แพ้กันคือการ “ตั้งราคาขาย” เพราะหากคุณตั้งราคาผิด ไม่เพียงแต่จะกำไรน้อย แต่ยังอาจขาดทุนโดยไม่รู้ตัว การตั้งราคาขายที่ดีต้องอิงจากต้นทุนขายตามสูตรที่ชัดเจน และบวกกำไรที่ต้องการเข้าไปอย่างสมเหตุสมผล
ราคาขาย = ต้นทุนขาย / 1 - อัตรากำไรที่ต้องการ(เป็นทศนิยม)
สมมติว่าคุณผลิตสินค้าหนึ่งชิ้น โดยมี ต้นทุนขาย รวมทั้งวัตถุดิบ ค่าแรง และค่าใช้จ่ายในการผลิต รวมแล้วเป็น 200 บาท และคุณต้องการกำไร 30% ควรใช้สูตร
ราคาขาย = 200/1−0.30 = 200/0.70 = 285.71 บาท
ดังนั้น ราคาขายขั้นต่ำที่คุณควรตั้งคือ 286 บาท
หากตั้งราคาขายต่ำกว่านี้ เช่น 250 บาท คุณจะมีกำไรเพียง 25 บาท (12.5%) ซึ่งอาจไม่เพียงพอสำหรับธุรกิจที่มีค่าใช้จ่ายทางอ้อมหรือการทำการตลาด
การวิเคราะห์ต้นทุนขายมีประโยชน์อย่างไร?
ประโยชน์ของการวิเคราะห์ต้นทุนขาย มีดังนี้
- ควบคุมค่าใช้จ่าย : ช่วยให้คุณทราบต้นทุนที่แท้จริงและสามารถควบคุมค่าใช้จ่ายได้
- ตั้งราคาขายได้อย่างมีกำไร : ช่วยให้คุณตั้งราคาขายที่เหมาะสมและมีกำไรไปต่อยอดธุรกิจ
- ปรับปรุงกระบวนการผลิต : ช่วยให้คุณสามารถปรับปรุงกระบวนการผลิตเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ และลดต้นทุนร่วมด้วย
ไม่คิดต้นทุนขายได้ไหม?
ไม่คิดต้นทุนขายได้ไหม? คำตอบคือไม่ควรอย่างยิ่ง เพราะหากคุณไม่รู้ว่าต้นทุนในการผลิตสินค้าหรือบริการของคุณอยู่ที่เท่าไหร่ ก็จะไม่สามารถตั้งราคาขายให้เหมาะสมหรือมีกำไรได้เลย ส่งผลให้ธุรกิจอาจตั้งราคาต่ำเกินไปจนขาดทุน หรือสูงเกินไปจนขายไม่ได้
นอกจากนี้ การไม่รู้ต้นทุนยังทำให้คุณไม่สามารถวางแผนบริหารงบประมาณ ปรับปรุงกระบวนการผลิต หรือวิเคราะห์งบกำไรขาดทุนได้อย่างแม่นยำ อีกทั้งยังอาจทำให้การจัดทำบัญชีรายรับรายจ่ายร้านค้าผิดพลาดได้ ดังนั้น การคิดต้นทุนขายเป็นพื้นฐานสำคัญที่ไม่สามารถละเลยได้ และควรทำเป็นระบบตั้งแต่แรกเริ่มเพื่อสร้างธุรกิจที่ยั่งยืนในระยะยาว
ต้นทุนขาย ส่วนสำคัญในการทำธุรกิจ
การเข้าใจและคำนวณต้นทุนขายอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการบริหารธุรกิจ ไม่ว่าคุณจะเป็นเจ้าของร้านค้าออนไลน์หรือผู้ประกอบการ SME เพราะการวิเคราะห์ต้นทุนขายช่วยให้คุณตั้งราคาขายได้อย่างเหมาะสม ซึ่งเป็นพื้นฐานทางการเงินที่ดีต่อธุรกิจ
หากคุณต้องการเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับการบริหารธุรกิจและการวิเคราะห์ต้นทุนขาย แนะนำคอร์ส Shortcut Finance จาก eddu สำหรับเจ้าของธุรกิจ ช่วยให้คุณบริหารการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพ เสริมความมั่นคงระยะยาว
Copyright ©2024Eddu Group International Co.,Ltd.
หลักสูตรที่เกี่ยวข้อง
ตลอดจนแนะนำหลักสูตรที่เหมาะสม
กับผู้เรียน ทั้งบุคคลและองค์กร